Alice Miller - το Δράμα του Προικισμένου Παιδιού

..... "Από την παιδική μου ηλικία, η ιστορια της Δημιουργίας ήταν για μένα επικεντρωμένη στον απαγορευμένο καρπό. Δεν μπορούσα να καταλάβω για ποιο λόγο απαγορεύτηκε στον Αδάμ και στην Ευα να αδράξουν τη γνώση. Για μένα γνώση και συνειδητοποίηση υπήρξαν πάντα κάτι θετικό.Συνεπώς δεν μου φαινόταν λογικό ότι ο Θεός εμπόδιζε τον Αδάμ και την Εύα να διακρίνουν την ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στο καλό και στο κακό / μέχρι και σήμερα αδυνατώ να καταλάβω γιατί ο Θεός ήθελε να κρατήσει τον Αδάμ και την Εύα σε κατάσταση άγνοιας και τιμωρώντας τους σκληρά για την ανυπακοή τους.

Ποτέ δεν πόθησα έναν παράδεισο για τον οποίο προυπόθεση της ευτυχίας θα ήταν η υπακοή και η άγνοια. Πιστεύω στη δύναμη της αγάπης, κάτι που δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι κανείς καλός και υπάκουος. Για μένα η αγάπη έχει να κάνει με το να είμαστε πιστοί στον εαυτό μας, την ιστορία μας, τα συναισθήματα και τις ανάγκες μας.

...Ως παιδί έφερνα το δάσκαλο μου σε μαγάλη αμηχανία, γιατί δεν σταματούσα να του θέτω ερωτήσεις που προφανώς δυσκολευόταν να απαντήσει. Ετσι αποφάσισα, τελικά, επειδή τον λυπήθηκα, να καταπιέσω τις απορίες μου. Το παιδί εκείνο λοιπόν ήθελε να ρωτήσει:

Γιατί ο Θεός φύτεψε το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού στη μεση του κήπου της Εδέμ, αν δεν ήθελε να φάνε τους καρπούς του οι πρωτόπλαστοι; Γιατί έβαλε τους ανθρώπους που ο ίδιος έπλασε σε πειρασμό; Γιατί το χρειαζόταν εφόσον ήταν παντοδύναμος; Δεν γνώριζε ότι δίνοντας ζωή στον άνθρωπο έφτιαξε ένα πλάσμα περίεργο, το οποίο ανάγκασε να πράξει αντίθετα στη φύση του;;;

'Ετσι έμενα μονάχη με τις σκέψεις μου και μάταια έψαχνα να βρω μια απάντηση στα βιβλία. Μέχρις ότου κατάλαβα πως η εικόνα του Θεού που μας δόθηκε φτιάχτηκε από ανθρώπους που ανατράφηκαν με τις αρχές της "μαύρης παιδαγωγικής", για τους οποίους η τιμωρία, η κατάχρηση της εξουσίας ανήκαν στην καθημερινότητα της παιδικής τους ηλικίας.

Σήμερα, κάνω την υπόθεση πως οι άνθρωποι που πέρασαν την παιδική τους ηλικία σε ένα περιβάλλον σεβασμού, χωρίς ξύλο και ταπεινώσεις, θα πιστεύουν, όταν πλέον είναι ενήλικες, σε έναν αλλιώτικο Θεό, έναν Θεό γεμάτο αγάπη , που κατευθύνει, εξηγεί, προσανατολίζει. Ίσως, πάλι να μην πιστεύουν σε κάποιο Θεό, αλλά να καθοδηγούνται από πρότυπα που ενσαρκώνουν για αυτούς την πραγματική αγάπη.

Πιστεύω ότι όχι μόνο επιτρέπεται να γνωρίζουμε αλλά οφείλουμε πάση θυσία να γνωρίζουμε , ώστε να μπορούμε να αναλάβουμε τοσο την αυθύνη της ζωής μας όσο και αυτήν των παιδιών μας"

Παρέθεσα αποσπάσματα από το βιβλίο της Alice Miller "Το ξύπνημα της Εύας" και από το"Δράμα του Προικισμένου Παιδιού ή αλλιώς Οι Φυλακές της παιδικής μας ηλικίας", εκδ. Ροές. Η Alice Miller έχει ασχοληθεί με το θέμα της Κακοποίησης των παιδιών με οπιαδήποτε μορφή είτε από τους γονείς, είτε από τους δασκάλους τους.

Προσπάθησα να παραλληλίσω την πραγματικότητα που βιωνουμε όσοι βρισκόμαστε μέσω της δουλειάς μας  κοντα σε παιδια παραμελημενα και εγκατελειμενα, είτε αυτά βρισκονται σε φυλακες ανηλικων, είτε σε οποιοδήποτε άλλο κοινωνικό σχημα και νοικοκυριο. Πολλά από τα παιδιά αυτά είναι κακοποιημένα με διάφορους τρόπους, ακομη και με τον τρόπο της αδιαφορίας. Αυτά τα παιδιά οταν θα γινουν ενήλικες αυτόν τον τρόπο σχετίζεσθαι θα ανακυκλώσουν (δηλ. τη βια και την κακοποίηση) διοτι πολύ απλά δεν έχουν βιώσει κάτι διαφορετικό από το ευρύ και στενό οικογενειακό τους περιβάλλον. Όσο ανακυκλώνεται η βία τόσο ο κύκλος δεν σπάει, αλλά αντίθετα διευρύνεται. Και όμως το θεμα της παιδικής κακοποίησης στους καταυλισμούς των ρομ πως αντιμετωπίζεται από τα Ιακ? Μιλάμε μόνο για γάμους σε παιδική ηλικία, αλλά μόνο αυτό είναι παιδική κακοποίηση?

Ενόψη λοιπόν των εγγραφών των παιδιών στα σχολεία της Α/θμιας Εκπαίδευσης για τη νέα σχολική χρονιά (ειναι εως 15/06), αλλά και του νέου ρόλου που ενδέχεται ίσως να παίξουν τα Ιατροκοινωνικά στην επόμενη φάση στον παιδαγωγικό τομέα,( μέσω ένταξης στο ΕΣΠΑ) θεωρώ ότι τέτοιου είδους προσεγγίσεις είναι αν μη τι άλλο , χρήσιμες.Η προσωπική μου άποψη είναι ότι πολλά παιδιά (και ρομ ) μεγαλώνουν βιώνοντας κάποιου είδους κακοποίηση.

Μάλιστα, ξεκινώντας πολλές φορές από τις πρώτες στιγμές της γέννησης ενός μωρού η κακοποίηση βιώνεται π.χ. μέσω της άρνησης πολλών μητέρων για θηλασμό των νεογέννητων μωρών τους και την ανάπτυξη φυσικού σωματικού δεσμού επικοινωνίας με το τέκνο τους. Από κει κι έπειτα η συνεχής στέρηση πρόσβασης σε βασικά αγαθά (στέγαση, υγεία , παιδεία , απασχόληση, νέες τεχνολογίες κλπ) και συνακόλουθα η εξοικείωση σε συνθήκες διαβίωσης περιθωριοποίησης (πχ παραβατικότητα ανηλίκων ) η οποία για πολλά από τα παιδιά Ρομ είναι η μόνη αναγνωρίσιμη πραγματικότητα αν δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως κακοποίηση, τότε ως τί μπορεί να χαρακτηριστεί ;

Προσωπική γνώμη ,από την εμπειρία εως τώρα, είναι πως ο,τιδήποτε μπορεί να βοηθήσει ωστε να βρίσκονται τα οποιαδήποτε παιδιά (τσιγγανάκια ή μη) σε "υγιές" περιβάλλον (εννοώ , περιβάλλον διχως βία, με σεβασμό και αποδοχή στη μοναδικότητα κάθε παιδιού) , ώστε να υπάρχουν ξεκάθαρα όρια, με δημιουργικές δραστηριότητες , ό,τι δηλαδή μπορεί εν δυνάμει να προσφέρει ένα σχολείο ,( το οποίο θα λειτουργούσε ως λίκνο ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας , αποδοχής, γνώσης και παιδείας), αυτό θα ήταν εξαιρετικά λειτουργικό διότι θα κοινωνικοποιούνταν τα παιδιά και με άλλα πρότυπα.Και εκεί στην καρδιά του προβλήματος μπορούν τα Ιακ να προσφέρουν λύση σε συνδυασμό με την Α/θμια εκπαίδευση, αφού τις περισσότερες φορέςούτως ή άλλως βρισκονται στην "καρδιά " του καταυλισμού...

Μια πρόταση ίσως θα ήταν ειδικοί παιδαγωγοί, νηπιαγωγοί, δάσκαλοι, παιδοψυχολόγοι που θα ασχολούνται και θα συνεργαζονται μεταξύ τους από το πόστο του( σχολείο, ιακ, κ.α. ) ο καθένας αφού όλοι αποτελούν την ομαδα παρέμβασης και υποστήριξης. Η υποστήριξη αυτή καλό θα ήταν να εξατομικεύεται σε κάθε παιδί, αλλά και να διευρύνεται συνολικά στην οικογένεια και στην κοινότητα κατ΄επέκταση. Μιλάμε λοιπόν για συνεργασία, ευελιξία , προσαρμοστικότητα και εξειδικευμένες παρεμβασεις....

Αλεξοπούλου Ευηνέλλα,  Λαζαρίδης Νίκος